Mở toang cửa cho hàng Việt vào Nga

Ảnh minh họa.

Hiện nay, trong khối Liên minh kinh tế Á - Âu, Nga được xem như đầu mối quan trọng và là thị trường lớn được nhiều nhà xuất khẩu chú ý đến, trong đó có các doanh nghiệp Việt Nam.  Nga là đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam trong nhiều năm qua, xếp thứ 6 trong tổng số các thị trường thuộc khu vực châu Âu của Việt Nam. Tính chung tất cả các thị trường trên thế giới Nga là đối tác thương mại lớn thứ 23 của Việt Nam, trong đó là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn thứ 25 của các doanh nghiệp Việt Nam và ở chiều ngược lại Nga là nguồn hàng nhập khẩu lớn thứ 19. Tuy nhiên, kim ngạch thương mại hai chiều  Việt Nam – Nga chỉ chiếm gần 1% trong tổng kim ngạch thương mại của Việt Nam với thế giới. Điều này chưa thực sự tương xứng với tiềm năng của hai nước. Rất ít hàng hóa của doanh nghiệp nước ta vào được thị trường này. Ví dụ  rõ ràng nhất là hoạt động xuất khẩu hàng dệt may trong 6 tháng đầu năm 2015. Theo báo cáo của Tổng cục hải quan, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam  sang thị trường Mỹ ước đạt 5,18 tỷ USD (tăng 11,01% so với cùng kỳ năm 2014), sang EU ước đạt 1,45 tỷ USD, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm 2014. Đối với 2 thị trường châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam đạt lần lượt là 1,3 tỷ USD và 948 triệu USD. Trong khi đó đó, theo ông Lê Tiến Trường - Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex)  xuất khẩu Việt Nam sang Nga và các nước Liên minh Á Âu chỉ đạt 300 triệu USD.

Một trong những lý do chính là mức thuế nhập khẩu vào Nga cũng như các nước thuộc Liên minh rất cao, nhất là sản phẩm nông, thủy sản, dệt may, đồ gỗ.

Hiệp định Thương mại tự do (FTA) Việt Nam với Liên minh Kinh tế Á - Âu với các ưu đãi cơ bản về cắt/giảm thuế đối với các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam như nông thủy sản, dệt may, đồ gỗ sẽ là chìa khóa khai thông thị trường.  Hơn nữa, Nga đang mong muốn đẩy mạnh hợp tác song phương với Việt Nam và các nước châu Á khác trong điều kiện căng thẳng chính trị giữa Nga với Châu Âu và Mỹ đã mở ra cơ hội xuất khẩu hàng hóa cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Thị trường tiềm năng với nhiều lợi thế

Doanh nhiệp Việt Nam xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Nga sẽ được hưởng  nhiều lợi thế trong đó có hai lợi thế cơ bản. Lợi thế thứ nhất: LB Nga là bạn hàng truyền thống với thị trường tiêu thụ rất tiềm năng, đặc biệt, hiện nay do ảnh hưởng của các biện pháp cấm vận kinh tế của Phương Tây, thị trường Nga có nhu cầu được cung cấp một số lượng lớn hàng hóa phục vụ người tiêu dùng. Người tiêu dùng Nga là người có thu nhập ổn định với mức bình quân 12 nghìn USD/năm. Hàng tháng, trung bình người Nga chi tới 1/3 thu nhập cho việc mua sắm quần áo, giày dép.

 Lợi thế nữa là Việt Nam – LB Nga có quan hệ đối tác chiến lược, hợp tác toàn diện, cộng đồng người Việt sinh sống và làm việc tại Nga khá đông, chủ yếu kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ  hàng tiêu dùng. Nguồn hàng của các tiểu thương Việt chủ yếu do các doanh nghiệp Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ… cung cấp. Cộng đồng Việt Nam ở Nga phải nhường những thị phần ngon lành còn lại cho cộng đồng người Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Afghanistan… Người Việt trở thành đội quân đi “bán hàng hộ” cho các nhà sản xuất ở Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ. Phần thu của người Việt rất ít tính theo giá một mặt hàng tiêu thụ được nhưng mọi rủi ro thì người Việt hứng chịu. Với việc giảm thuế, dỡ bỏ hàng rào thuế quan, các tiểu thương người Việt có thể trực tiếp nhập hàng sang Nga hoặc làm đại lý cho các doanh nghiệp trong nước.

 Một số mặt hàng dệt may, theo Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công thương, là cơ hội cho doanh nghiệp Việt như hàng thời trang dành cho giới trẻ, hàng mỹ phẩm, quần áo trẻ em…

Thuế còn 0%

Việc dỡ bỏ các loại thuế khi Hiệp định thương mại VN - Liên minh kinh tế Á - Âu có hiệu lực sẽ là điều kiện thuận lợi cho hàng  Việt Nam vào thị trường này mà Nga sẽ là một đầu mối quan trọng. Một số doanh nghiệp có kinh nghiệm làm ăn ở thị trường này cho rằng thời điểm ký hiệp định cũng được xem là cơ hội khi thị trường Nga hiện đang rất cần tìm nguồn cung hàng hóa giá rẻ để thay thế nguồn hàng đang bị hạn chế từ các thị trường truyền thống khác.

Một trong những lợi ích chính của  FTA là cam kết của các nước tham gia cùng dỡ bỏ các hàng rào thuế quan, đơn giản hóa quá trình tiếp cận hàng hóa và dịch vụ trong quan hệ thương mại song phương, giảm thuế nhập khẩu. Có tới 90% dòng thuế sẽ được cắt giảm. Đặc biệt, đối với thủy sản, và một số mặt hàng tiêu dùng của Việt Nam đang xuất khẩu sang thị trường Liên minh: sản phẩm dệt may, đồ gỗ gia dụng, giày, quần áo thể thao, giày vải, dép đi trong nhà; sản phẩm từ da tự nhiên như túi xách, thắt lưng, gốm sứ, các mặt hàng nông sản như  chè, cà phê hạt đã sấy, sẽ được miễn hoàn toàn thuế nhập khẩu. 

Như vậy FTA chính là chìa khóa tiếp cận thị trường tiềm năng với thuế quan ưu đãi.  Tuy nhiên để tự tin đi tiếp trên con đường chinh phục thị trường và gặt hái thành công, các doanh nghiệp phải tự tìm giải pháp tốt nhất cho mình trên lộ trình này.

Điều cần làm lúc này là doanh nghiệp Việt Nam cần phải nỗ lực nhiều hơn để nắm bắt lấy cơ hội, chủ động trong việc tiếp xúc, tìm kiếm đối tác , , khảo sát các tuyến vận tải, kên tiêu thụ,… để có thể tiếp cận thị trường quan trọng ngay sau khi Hiệp định chính thức có hiệu lực./.