Những điều cần biết về văn hóa kinh doanh của người Nga giúp bạn có chuyến công tác thành công trọn vẹn hơn

Về giờ giấc làm việc, đối với người Nga, bản thân họ chậm vài phút không quan trọng nhưng người Nga luôn mong muốn đối tác của mình đúng giờ.

1. THỰC TIỄN LÀM VIỆC Ở NGA:

 Về cách thức làm việc, fax và email là phương tiện giao tiếp tốt nhất được ưa chuộng, vì văn thư bưu điện có thể thất lạc. Theo tập quán, trước khi đến Nga, bạn cần thông báo với công ty phía Nga về những đề xuất và mục tiêu kinh doanh dự kiến của bạn. Trong mọi giao dịch công việc, giấy bút, văn bản là phần tối quan trọng, nhìn chung, người Nga thường ít tin vào những văn bản không có chữ ký.

 

2. GẶP GỠ VÀ GIAO TIẾP VỚI ĐỐI TÁC NGA:

Gặp mặt giữa nam giới, khi bắt tay nên chặt nhưng không nên lắc quá mạnh. Trường hợp một bên là nữ thì thời gian bắt tay không nên kéo dài.

Trang phục của người Nga giản dị, vest tối màu cùng với cà vạt và sơ mi trắng. Nữ cũng phục trang tương tự nhưng áo sơ mi có màu nhạt hơn. Ngoài ra cũng có thể mặc váy nhưng có độ kín đáo vừa phải.

Phụ nữ nên tránh dùng nước hoa, son và trang sức gây sự chú ý. Khi giới thiệu một người phụ nữ nên dùng họ không dùng tên.

Hầu hết các doanh nhân đều thạo tiếng Anh.

Tránh lên lịch hẹn vào các tháng 7 và 8 hoặc thời gian gần kỳ nghỉ lễ.

Khi chào hỏi, làm quen nhau lần đầu tiên với người Nga, bạn không nên tỏ ra quá thân thiện. Thái độ suồng sã hoặc quá dí dỏm hay bị người Nga khó chịu, thậm chí còn bị coi là yếu thế. Càng quen biết nhau hơn thì càng có thể tỏ thái độ thân mật hơn.

Xưng hô với người Nga bằng tên gọi của họ đi kèm với tên của người cha. Các chức danh cấp cao thì mới sử dụng trong xưng hô, chẳng hạn như Tổng Giám đốc hay Bộ trưởng.

Nên bắt tay chặt khi chào gặp mặt và tạm biệt người Nga đồng thời nhìn thẳng vào mắt đối tác.

Nên chia sẻ vài câu chuyện thân mật trước khi đi vào công việc, thường là nói về gia đình và các vấn đề cá nhân.

 

3. QUÀ TẶNG:

Nên chuẩn bị một món quà để thể hiện sự phát triển của công ty bạn và tầm quan trọng của thương vụ sắp tới, thường là vật phẩm mang đặc trưng của vùng/đất nước bạn hoặc vật phẩm có logo của công ty bạn.

Tặng quà cho nhau khi gặp gỡ là tập tục được đánh giá cao ở Nga. Đối với mối quan hệ thân thiết và lâu dài thì cá nhân người tặng quà phải tỉ mỉ chọn món quà phù hợp. Hoa luôn là món quà thích hợp, nhưng nhớ phải chọn số hoa lẻ. Số hoa chẵn chỉ được dùng để viếng tang. Hoa màu vàng và trắng còn có nghĩa liên tưởng tới đau thương và mất mát. Tránh tặng hoa màu đỏ vì nó tượng trưng cho tình yêu và sự lãng mạn.

Quà dùng cho cuộc gặp gỡ kinh doanh nên là các đồ dùng cho văn phòng, bút (gồm bút cùng với logo của công ty bạn) và rượu. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tránh dùng rượu vodka làm quà vì nó được hiểu là người khách chê tủ rượu kém phong phú của chủ nhà. Khi nhận lời tới nhà riêng, nên tặng nữ chủ nhà socola cao cấp.

 

4. ĂN TỐI VỚI ĐỐI TÁC NGA:

Nhiều chuyện có thể giải quyết được với đối tác người Nga tại bữa ăn trưa. Nhưng bữa ăn tối với mục đích để đưa ra các quyết định, để thương lượng hay để làm quen đang ngày càng trở nên phổ biến ở Nga.

Khi ở nhà hàng không nên treo áo khoác đằng sau ghế vì nó được hiểu là sự lăng mạ. Hãy treo áo ở phòng treo áo có tại tất cả các nhà hàng.

Việc đặt trước một nhà hàng thích hợp là rất quan trọng, và cần lưu ý nhà hàng đó không nên ầm ĩ với tiếng nhạc hay tiếng ồn của đám đông.

Người Nga dùng dao nĩa theo kiểu truyền thống với nĩa được cầm trên tay trái, mũi nĩa chĩa xuống dưới và tay phải cầm dao. Bạn nên chắc chắn là cổ tay của mình luôn ở trên mặt bàn.

Theo phong tục của người Nga, từ chối uống rượu là không thể chấp nhận được trừ phi bạn có lí do chính đáng, chẳng hạn sức khoẻ hay tôn giáo, khiến bạn không thể uống rượu. Bạn cũng có thể mỉm cười và giả như mình đang uống để chứng tỏ rằng bạn đồng ý với việc nâng ly chúc mừng và tôn trọng người xung quanh.

 

5. TẬP QUÁN KINH DOANH:

Văn hoá doanh nghiệp Nga rất coi trọng tôn ti trật tự, mặc dù Nhà nước không còn quản lý kinh doanh như trước kia nữa. Cấp trên có quyền lực đối với cấp dưới và có trách nhiệm đưa ra những quyết định cuối cùng. Rất ít phụ nữ đứng ở vị trí cấp trên, có ảnh hưởng thực sự. Thậm chí, phụ nữ có thể phải đối đầu với những thử thách trong việc điều hành kinh doanh ở đất nước này.

Nên giải quyết công việc với những người ra quyết định chủ chốt hơn là các cấp trung gian. Hơn thế, nên phác thảo kế hoạch và liên hệ trước khi sang Nga giao dịch.

Bộc lộ bản thân với đối tác Nga cũng là một bí quyết thành công khi kinh doanh ở đây. Khi đó, bạn sẽ tỏ ra chân thành hơn và đáng tin cậy hơn.

Cuộc gặp mặt đầu tiên chỉ mang tính nghi thức, vì đây là thời gian để người Nga đánh giá uy tín của bạn và công ty. Tốt nhất là cư xử một cách trang trọng, đồng thời duy trì một không khí ấm áp, thân mật và nên kiềm chế những cử chỉ độc đoán hoặc gây hấn.

Những đối tác nhượng bộ quá sớm sẽ bị coi là yếu thế, không được nể trọng, thậm chí nhiều khi còn bị coi thường. Nếu đối tác người Nga không kiềm chế được bản thân mình trong đàm phán thì bạn hãy tỏ ra tự tin và kiên quyết – nhưng không được để đối tác hiểu hay cảm nhận là bạn lên mặt dạy họ. Ngay cả khi đối tác bực tức đến mức đập bàn đập ghế thì bạn cũng không nên bối rối. Tính cách người Nga là như vậy – nhiều khi còn là thủ thuật.

Thông thường, họ kéo dài các cuộc thương lượng bằng cách từ chối quay trở lại vấn đề cho đến khi phía kia đồng ý nhượng bộ hoặc tỏ thái độ cực kỳ kiên quyết. Những nhà thương lượng người Nga thường nhượng bộ đôi chút và đòi hỏi bên kia phải nhượng bộ những điều lớn hơn. Tất cả những tài liệu viết tay đều rất quan trọng. Người Nga đôi khi có thể yêu cầu có biên bản cuộc họp. Cuối cuộc họp, biên bản này được đọc lên, mọi người đồng ý và ký.

Các cuộc thuyết trình nên đơn giản và dễ hiểu. Nếu diễn thuyết bằng tiếng Anh nên in những tài liệu quảng cáo hoặc những tài liệu khác bằng tiếng Nga. Hơn thế, vì lợi ích của chính bạn nên có một phiên dịch viên đi cùng hơn là dựa vào phiên dịch bên Nga cung cấp.

Xu hướng ngày càng gia tăng trong giới doanh nhân Nga là họ luôn đồng ý và hứa hẹn nhằm duy trì mối quan hệ với người nước ngoài. Tuy nhiên, hãy cẩn thận, họ có thể không có thẩm quyền và khả năng để thực hiện điều đó. Đừng hy vọng người Nga làm việc thêm giờ vào cuối tuần hoặc trong các dịp nghỉ.

Cách giải quyết vấn đề của người Nga khác với doanh nhân phương Tây. Ví dụ, người phương Tây có xu hướng giải quyết các vấn đề trong kinh doanh với các đồng nghiệp của mình chỉ khi họ có quá nhiều giải pháp. Phương thức của nhà quản lý người Nga thì hoàn toàn ngược lại. Nhiều khi các nhà quản lý người Nga bàn luận các vấn đề mà chưa hề có một giải pháp nào. Vì thế, các cuộc họp và các cuộc tranh cãi của các nhà quản lý người Nga thường không có giới hạn về thời gian và có xu hướng xa rời chương trình ban đầu. Ở phương Tây, vấn đề này được coi là sự không hoàn hảo. Tuy nhiên, ưu điểm của cách thức này là sự sẵn sàng chấp nhận những kết quả rất khác nhau và khả năng điều hành trong những điều kiện thay đổi.

Việc sử dụng danh thiếp khi giao dịch rất phổ biến và đôi khi rất cần thiết vì một số địa phương ở Nga không có danh bạ điện thoại. Do đó, doanh nghiệp đi giao dịch nên mang theo đủ danh thiếp. Danh thiếp nên in cả bằng tiếng Nga (theo chữ viết Cyrilic) ở mặt sau. Ngoài tên đầy đủ và chức danh, cũng nên in bất kỳ bằng cấp nào bạn có trên danh thiếp.

Địa chỉ ở Nga được viết theo thứ tự như sau: (1) nước (2) thành phố (3) đường phố và (4) cuối cùng là tên họ của cá nhân.